КУМАНОВСКИ КРАЛ КАРПОШ, Проф. Д-р АЛЕКСАНДАР ДИМИЌ — ПАЛАНЧАНСКИ
ЗАМИНУВАЊЕ ОД ТАТКОВАТА КУЌА
Долго таа вечер Карпош не можел да заспие, размислувајќи за настанот што се случил тој ден, и за многубројните други злосторства на Турцитe за кои таа вечер дознал од својот татко. Како резултат на тоа размислување, кај него созреала одлуката која утредента му ја соопштил па својот татко со зборовите:
— Сакам да отидам од селото, бидејќи не сакам деноноќно да работам, како ти и другите селани, за некаков бег!
Сите убедувања на неговнот татко останале без ефект. Карпошовата одлука да оди на печалба била дефинитивна и неотповиклива.
Првото негово вработување надвор од татковиот дом било во селото Коњух, блиску до Кратово, кај некој богат селанец Киро. Кај газдата Киро работел најразлични работи. Бил мошне вреден и внимателен. Кога имал 18 години, Карпош се загледал во ќерката на газда Киро, Калина, која имала 17 години. Наскоро меѓу Калина и Карпош се родила љубов. Кога Калина му соопштила на Карпош дека очекува негово дете, тој ја побарал од нејзиниот татко. Газда Киро не сакал ни да слушне за тој брак и, изненаден од дрскоста на својот слуга, му одговорил:
— Зарем ќерката на газда Киро да се омажи за слуга? ... Не, никогаш!... Додека јас сум жив тоа нема да се случи! Ти барај за себе девојка меѓу оние кои се еднакви на тебе. A јас на Калина ќе ѝ најдам маж кој на неа и одговара!
После ваквиот став на газда Киро, на Калина и на Карпош ништо друго не им преостанало туку да бегаат од селото.
За да може да ги издржува жената и детето, кое било на пат, Карпош се вработил во кратовскиот рудник Згура. Карпош мошне брзо се прилагодил во новата средина и успешно ги извршувал тешките рударски работи. Наскоро си изградил куќичка со мал овоштарник и започнал среќен семеен живот со Калина и синот Димитар, кој им се родил по бегството од куќата на газда Киро.
Благодарејќи на својата сила и интелигенција Карпош мошне брзо се истакнал и станал рудар — предводник. Особено се истакнал и стекнал мошне голем углед меѓу рударите, кога се случила несреќата во рудникот со уривање на главното окно, во кое биле затрупани повеќе од 200 рудари.
Карпош со својата несебичиост и голема пожртвуваност успеал да спаси најголем број од затрупаните рудари. што уште повеќе го подигна неговиот углед и авторитет меѓу рударите, кои го прогласиле за неофицијален претставник на сите рудари во тој крај.
Покрај мажи во рудникот морале да работат и жени. Еден ден, кога Карпош со другите рудари се подготвувал за заминување по завршеното работно време, слушнал слаби извици за помош. Кога пошол на местото од каде што доаѓал повикот, Карпош видел на земјата млада жена која надзорникот — Турчин сакал да ја силува. На Карпошово барање насилникот да ја пушти и да ја остави на мир, надзорникот го извадил револверот, но Карпош го испреварил. Удирајќи го со парче руда по главата го усмртил.
ЗАМИНУВАЊЕ ОД ТАТКОВАТА КУЌА
Долго таа вечер Карпош не можел да заспие, размислувајќи за настанот што се случил тој ден, и за многубројните други злосторства на Турцитe за кои таа вечер дознал од својот татко. Како резултат на тоа размислување, кај него созреала одлуката која утредента му ја соопштил па својот татко со зборовите:
— Сакам да отидам од селото, бидејќи не сакам деноноќно да работам, како ти и другите селани, за некаков бег!
Сите убедувања на неговнот татко останале без ефект. Карпошовата одлука да оди на печалба била дефинитивна и неотповиклива.
Првото негово вработување надвор од татковиот дом било во селото Коњух, блиску до Кратово, кај некој богат селанец Киро. Кај газдата Киро работел најразлични работи. Бил мошне вреден и внимателен. Кога имал 18 години, Карпош се загледал во ќерката на газда Киро, Калина, која имала 17 години. Наскоро меѓу Калина и Карпош се родила љубов. Кога Калина му соопштила на Карпош дека очекува негово дете, тој ја побарал од нејзиниот татко. Газда Киро не сакал ни да слушне за тој брак и, изненаден од дрскоста на својот слуга, му одговорил:
— Зарем ќерката на газда Киро да се омажи за слуга? ... Не, никогаш!... Додека јас сум жив тоа нема да се случи! Ти барај за себе девојка меѓу оние кои се еднакви на тебе. A јас на Калина ќе ѝ најдам маж кој на неа и одговара!
После ваквиот став на газда Киро, на Калина и на Карпош ништо друго не им преостанало туку да бегаат од селото.
За да може да ги издржува жената и детето, кое било на пат, Карпош се вработил во кратовскиот рудник Згура. Карпош мошне брзо се прилагодил во новата средина и успешно ги извршувал тешките рударски работи. Наскоро си изградил куќичка со мал овоштарник и започнал среќен семеен живот со Калина и синот Димитар, кој им се родил по бегството од куќата на газда Киро.
Благодарејќи на својата сила и интелигенција Карпош мошне брзо се истакнал и станал рудар — предводник. Особено се истакнал и стекнал мошне голем углед меѓу рударите, кога се случила несреќата во рудникот со уривање на главното окно, во кое биле затрупани повеќе од 200 рудари.
Карпош со својата несебичиост и голема пожртвуваност успеал да спаси најголем број од затрупаните рудари. што уште повеќе го подигна неговиот углед и авторитет меѓу рударите, кои го прогласиле за неофицијален претставник на сите рудари во тој крај.
Покрај мажи во рудникот морале да работат и жени. Еден ден, кога Карпош со другите рудари се подготвувал за заминување по завршеното работно време, слушнал слаби извици за помош. Кога пошол на местото од каде што доаѓал повикот, Карпош видел на земјата млада жена која надзорникот — Турчин сакал да ја силува. На Карпошово барање насилникот да ја пушти и да ја остави на мир, надзорникот го извадил револверот, но Карпош го испреварил. Удирајќи го со парче руда по главата го усмртил.
Продолжува
No comments:
Post a Comment