1.
,,Чернеј горо, чернеј сестро!...“
Вчера cи појдов, наминав
низ таја гора зелена,
под тија буки високи,
по килим сенки широки.
Одев со глава замаен,
наведнат, мртов, зачмаен;
одев со грутка на срце
и каракамен на гради.
Деј гиди горо зелена!
Деј гиди водо студена!
Пилците пеат - ти плачеш,
солнцето грее - ти темнеш.
Ако ги криеш коските
на дели млади јунаци
тука што лежат по тебе
во тија темни дубрави -
зошто ги таиш песните
Зошто по тебе дрвјата
и на дрвјата гранките
и на гранките лисјата
шумолат скришно таговно?
2.
Таму горе на небото
зора руди, земја буди,
ден морави шири крила
и алова точи свила,
таму зора црвенее -
мое срце ми црнее.
Ископајте длабок бунар,
извадете ладна вода,
натопете лути рани
да не горат, да не болат.
Зоро златно и румено!
Зоро слатка посестримо!
Ти изгреваш на далекy -
да ли еднаш ќе изгрееш
силно, силно, дури милно
над долови и над гори,
над полиња и над реки,
над мојата татковина?
3.
Два брега - двата стрмнини.
А од брег на брег танок мост.
Под мостот вода морава -
тече и мие ранава.
Тече од векот вековит
и нова и се по нова,
тече, а тука маките
се стари и се постари.
Тече и влече со себе
сичко што стои пред неа,
а на брегови животот
чмае у троскот зараснат!
Течи си водо студена!
Течи си - рони брегови!
Течи - и нам низ срцето
не ли и крвта ни тече?
4.
Скотски е, скотски живот аргатски
у темно заѕидан,
до скот сме сниско попритиснати
на овој свет убав.
Кој ви ги скрши белите крилца,
крилца на галаби бели?
Кој ни замати извори бистри,
извори на души чисти ?
И кој раздвои, и кој раздвои
човек од човек со ѕид ?
И кој паправи, и кој направи
човек на човека роб!
Та човек од човек
да страда
и тегне
и бега
од лулка до гроб!
5.
Ти да знаеш, паметуваш
и ем да си на ум имаш -
работник си - и работник
ти ќе паѓаш и се дигаш.
Луњи ли ќе пусти дојдат,
солнце ли ќе јасно грејне
патиштата, патиштата
пред тебе се на борбата.
Како смртта вечна што е,
така борба долго трае.
Но од смртта е посилна
по патиштата борбата!
6.
Исцедете, ограбете
пот и труд и меса голи,
уста пуста затворете,
да не каже оти боли.
Очи црни искoпајте
да гледајат не давајте,
раци машки прекршете,
срце лудо наранете.
Угаснете и светлини!
Мрак да биде - каракамен.
Има, има - в темнината
нешто живо пак да свети:
има болка на душата,
има души наранети.
Болка боли - болка гори,
болка пече, душа мори.
А болката кога свети -
тешко, тешко, тешко клети!
Кочо Рацин
No comments:
Post a Comment