Македонските Јованки Орлеанки 1

Во овој машки свет жените многу поретко го наоѓаат своето место во историските учебници, но тоа никако не е затоа што не го заслужиле, особено кога во прашање се Македонките.

Целта на овој фељтон посветен на македонската жена борец не е за да прикаже фиктивно учество на жените во ослободителната борба поради некакви феминистички идеали за полова еднаквост, тука со цел да ја прикаже реалноста. А таа реалност преку факти говори дека Македонката со оружје в рака и рамо до рамо со мажите учествувала во борбата за ослободување на Македонија.

Учеството на жените во борбите е прикажано во статија со наслов "Македонските Јованки Орлеанки" (стр. 5) во весникот The Saint Paul Globe од 8 мај 1904 година (фототип долу десно):

"Жените борци се појавуваат често во историјата, но во ниту една модерна војна жените не зеле толку активна улога како во сегашната македонска револуција. Во речиси секој бунтовнички одред кој талка по планините на Македонија, спротивставувајќи се на турските војници и на башибозукот со неочекувано брзи напади, има една или две жени. Моментално има најмалку сто жени кои носат оружје. Така вели Константин Стефанов, од македонската хунта во Њујорк, кој избегал од турскиот затвор и им се приклучил на бунтовниците."

Ако Франција има една Јованка Орлеанка, Македонија има неколку десетки како што пишува во понатамошниот дел од стaтијата:

"Ние немаме само една Јованка Орлеанка, рече г-дин Стефанов, туку десетици. Ние ги прифативме како нормална работа. Навикнати сме на жените борци. Ние не го одобруваме изложувањето на жените на опасностите од битката повеќе од другите луѓе, но сите овие жени имаат право да се борат. Ние лесно можеме да ги замениме со мажи, но кога жената доаѓа со света заклетва да умре во борба против Турците, бидејќи таа, или нејзината сестра или мајка, претрпеле неискажливи злосторства од рацете на Турците, мажот мора да се тргне настрана и да и ја предаде пушката и своето место во групата. Овие жени се најчесто десперадоси, барајќи смрт, а некои од најпознатите херојски дела во нашите кампањи се извршени токму од нив."

Во статија со наслов "Жени погубени" од американскиот весник Imperial press (стр. 7) од 18 мај, 1901 година се соопштува за присуството на жените во револуционерските редови (фототип лево):

"Виена - Допис до Абенблат од Константинопол, соопштува за стрелање на револуционери Македонци, вклучително и жени..."

Во американскиот весник The Minneapolis journal, во статија (стр. 1) од 13 август 1903 година (фототип лево) исто така се спомнува за учеството на Македонките во борбата за слобода:

"Жените се борат на бојното поле.

Македонските жени им се придружуваат на своите сопрузи и браќа за да се спротивстават на турските трупи.

...Во дипломатските кругови има смртна загриженост поради вестите од Македонија каде што целата популација се чини дека се приклучува, дури и жените."

Речиси истите информации по два (15 август 1903) дена ги пишува во статијата на американскиот весник The daily pioneer (стр. 3):

"Жените се борат на бојното поле. Македонските жени се придружуваат на мажите во отпорот против турските трупи.

Смртна опасност се покажа во вестите од Македонија каде што целата популација изгледа дека се приклучува, дури и жените учествуваат во борбата против турските трупи."

Наредниот ден (16 август 1903) во друг американски весник The San Francisco call (стр. 21) за учеството на жените во револуцијата пишува:

"...Македонски жени за кои се вели дека помагаат во борбата против Турците."

Продолжува.

Александар Стеванов, објавено и на Macedonian Spark