July 25, 2009

Македонскиот грб од 1741 година

Македонскиот грб во Стематографијата на Христофор Жефаровиќ од 1741 година. Христофор Жефаровиќ бил зограф, иконописец, бакрорезец, печатар, калуѓер, трговец, прв Македонски хералдичар и еден од најраните Македонски преродбеници. Предвоената историографија го смета за Бугар или Србин, а Вељко Петровиќ во 1929 година напишал текст за Жефаровиќ во Нaродната Енциклопедија од Станое Станоевиќ, во кој прв напишал дека Жефаровиќ бил Македонец. За неговото родно место се смета дека е Охрид или околината на Охрид, но сеповеќе преовладува мислењето дека тој потекнува од Дојран.

Во Стематографијата на Жефараровиќ Македонскиот грб го има трипати и тоа еднаш посебно а двапати со другите словенски грбови. Во првото издание Македонскиот грб е даден во склоп на една композиција од 56 грба. Во средината е цар Душан на коњ, а околу него се грбовите на сите Словени од Јадранското море па се до Северниот Леден Океан. Овде Македонскиот грб е даден под бугарскиот како црвен лав на жолто полесо штит во италијанска форма. Над Грбот пишува “Macedoniя“. Во второто издание ја нема оваа композиција и таа е заменета со друга, слична.Во оваа композиција околу цар Душан има 20 грба и плус по четири во аглите, вкупно 24. Тука отпаднале грбовите кои не се однесуваат на јужните словени (на Чешка, Русија, Полска и др.). Македонскиот и одве е ист како и во претходната композиција.

Посебниот Македонски грб во Стематографијата на Жефаровиќ е превземен од оној на Витезовиќ, заедно со грешките кој овој ги направил во неговото претставување а образложени погоре. Над грбот пишува “Македонïа“, а под грбот има четири стиха кои се превод од латински на црковно-словенски а тие во слободен превод гласат:

“Исправен црвен лав на златно поле,
Знамение на црквата на која и се прави чест.
Големиот Турчин ја однел дијадемата од лавот;
Изгубив јас секаква честшто толку ја имав. “

Превземено од Bratot

No comments: